همین انسان زیبا که مورد ستایش فرشتگان و مورد حسادت شیطان قرار گرفت، گویا به همان اندازه زیبایی که خداوند برایش مقرر داشته بود، رضایت نداد وهوس کرد که از آنچه خداوند او را آفریده نیز، زیباتر و مطلوبتر باشد و در این راه دست به ابتکارات و ابداعاتی زد، لباس، زیورآلات و...سپس لوازم آرایشی از گل و برگ و ریشه گیاهان درست کرد، و سرانجام به ساخت و تولید لوازم آرایش شیمیایی و کارخانهای روی آورد. و امروزه یکی از پرفروشترین محصولات که در اطراف و اکناف دنیا تولید میشود، لوازم و وسایل آرایشی و زیبایی است.
علل پرفروش بودن لوازم آرایشی
باتوجه به اینکه سن ازدواج در کشور ما بالا رفته است، استفاده از لوازم آرایشی دیگر نه سن خاصی میشناسد و نه قشر خاصی. امروزه اکثر دختران و بانوان ایرانی استفاده از لوازم آرایشی را جزو لاینفک زندگی خود میدانند این تمایل باعث شده کشورمان تبدیل به سومین مصرف کننده لوازم آرایشی در خاورمیانه و طبق آمار نهادهای ناظر بینالمللی، هفتمین واردکننده لوازم آرایشی در جهان شود. سالانه حدود یک میلیارد دلار فرآورده آرایشی و بهداشتی در ایران مصرف میشود.
از سویی در دسترس بودن لوازم آرایشی و بهداشتی تقلبی که بیشتر با قیمتی بسیار پایینتر از انواع استاندارد به فروش میرسند، و از سوی دیگر به 15 سال رسیدن سن مصرف لوازم آرایش در کشور، موجب افزایش شیوع بیماریهای پوستی، عفونی و اختلافات بهداشتی شده است. این در حالی است که در کشورهای توسعه یافته تمایل به آرایش بیشتر در بین زنان مسن دیده میشود، زیرا طراوت و شادابی پوست در کهنسالی از بین میرود.
کارشناسان مواد بهداشتی و آرایشی معتقدند: حجم بالای خرید و فروش و تنوع این کالاها از دو جهت نیاز به نظارت جدی دارد. نخست آنکه کالاهای یاد شده مصرف انسانی دارند و مصرفکنندگان آنها رو به افزایشاند، و دوم آنکه طبق تحقیقات برای پوست آثار سویی بر جای میگذارند.
هر فردی یک زمینه آسیبشناختی به طور ژنتیکی، تربیتی و تحولی در خود دارد، اگر این افراد در محیطهایی قرار گیرند که به نوعی برای فرد تأیید و تقویت فراهم کند، این زمینههای آسیبشناختی چندان بروز و تجلی پیدا نمیکند ولی اگر در محیطهایی قرار گیرند که دامنه عدم تأیید شدنشان بسیاری از رفتارهای فرد را شامل شود باعث ظهور این آسیب ها میشود.
زنان تحصیل کرده کمتر آرایش می کنند
به هر میزان افراد موقعیتهای بیشتری در اجتماع برای کسب محبوبیت، مقبولیت و کسب تأیید شدن داشته باشند کمتر به دنبال زیبایی کردن خود هستند، زنان تحصیلکرده و شاغل کمتر به دنبال زیبایی خود بوده و حتی کمتر نیز از طلا و جواهرات استفاده میکنند.
محیطهایی میتوانند باعث سلامت روانی افراد باشند که موجب ایجاد تأیید برای آنها شوند، هر فردی یک زمینه آسیبشناختی به طور ژنتیکی، تربیتی و تحولی در خود دارد، اگر این افراد در محیطهایی قرار گیرند که به نوعی برای فرد تأیید و تقویت فراهم کند، این زمینههای آسیبشناختی چندان بروز و تجلی پیدا نمیکند ولی اگر در محیطهایی قرار گیرند که دامنه عدم تأیید شدنشان بسیاری از رفتارهای فرد را شامل شود باعث ظهور این آسیب ها میشود.
ما در جامعه افراد بیهویت زیادی میبینیم گرچه میتوانند افراد موفقی باشند، اما هنوز یک تصویر منسجم و درستی را از خودشان ندارند. یکی از راههای کسب تأیید و اعتباربخشی در سنین جوانی و نوجوانی به ویژه در خانمها جذابیتهای جسمانی است، بنابراین میتوان گفت عوامل جغرافیایی، تاریخی، فرهنگی، روانشناختی و مسایلی که تحت عنوان آسیبهای روانی که هنوز بروز پیدا نکردند، میتوانند عاملی برای استفاده از لوازم آرایشی برای جذابیتهای افراطی جسمانی باشد.
استفاده غیر متعارف از لوازم آرایشی بیانگر یک ناهنجاری روانی است
استفادههای غیر متعارف از لوازم آرایشی در جامعه بیانگر یک ناهنجاری روانی به نام «سندروم هیسترویونیک یا «عقده ی خود نمایشی» است که فرد با استفاده از این ابزار در صدد جلب توجه جنس مخالف است.
این رفتار شناس و آسیب شناس اجتماعی الگوبرداری از رفتارهای گروههای مرجع مانند چهرههای معروف، تبلیغات گسترده ماهوارهای، فیلمها و سریالهای بدآموز توسط آنها، رقابتهای رفتاری منفی بین دختران و زنان جوان و قرار گرفتن در موضع لجاجت با قوانین اجتماعی در میان بعضی دختران را به عنوان علل اصلی افراط در استفاده از لوازم آرایشی ذکر کرد.
از سویی در دسترس بودن لوازم آرایشی و بهداشتی تقلبی که بیشتر با قیمتی بسیار پایینتر از انواع استاندارد به فروش میرسند، و از سوی دیگر به 15 سال رسیدن سن مصرف لوازم آرایش در کشور، موجب افزایش شیوع بیماریهای پوستی، عفونی و اختلافات بهداشتی شده است.
عدم اهتمام آموزش وپرورش به هویت افراد
یکی از آسیبهای زیربنایی برای استفاده از لوازم آرایشی مسئله هویتی است.بخشی از مسئله هویتی افراد به تجربیات دوران کودکی به ویژه در نظام آموزش و پرورش ما ارتباط پیدا میکند، آموزش و پرورش که صرفا به نمره و موقعیت تحصیلی افراد اعتبار میدهد و هیچ فرصتی را برای ابراز وجود و تأیید شدن افراد ایجاد نمیکند، پس در چنین شرایطی دانشآموزان بسیار محوری و کانالیزه شده، تربیت میشوند.
به عنوان مثال فرد 18 و 19 سالهای که از لحاظ تحصیلی موفق نبوده بایستی در نظام آموزشی ما به گونهای تربیت شده باشد که بتواند در موقعیتهای دیگر خود را نشان دهد، اگر ما بخواهیم یک مقایسهای با جوامع غربی داشته باشیم، باید بگوییم در این جوامع فرصت ابراز وجود تقریبا برای افراد وجود دارد و هر فردی با حداقل تفاوت سواد میتواند خود را در جامعه نشان دهد، مثلا یک فردی که هیچ جایگاه اقتصادی و اجتماعی در کشور ما ندارد، میتواند در جوامع غربی با یک خلاقیت و ابداع در میادین ورزشی خود را نشان دهد، در صورتی که در کشور ما عکس این امر حاکم است.
بالا بردن شانس ازدواج با آرایش
غلبه احساسات برعقل؛ رقابت جنسی و چشم و هم چشمی و بالا بردن شانس ازدواج نیز از جمله عواملی است که در این امر حائز ذکر کردن است. برخی عوامل اجتماعی و تمدنی مۆثر نیز همچون رواج مدگرایی و مصرف زدگی از طریق تبلیغ رژیم های متعدد بدن سازی و پدیده صنعت فرهنگ و سودجویی های اقتصادی؛ اهتمام به ارضای لجام گسیخته تمایلات زیباشناختی؛ افزایش قدرت و انگیزه تصرف و دست کاری در بدن؛ ارزش یابی و اعتبار بخشی اجتماعی (یا نیاز آفرینی کاذب واعمال فشار اجتماعی برای همنوایی)؛ محوریت یابی افسارگسیخته امیال انسانی و غیره نیز از جمله عواملی است که تشدید مصرف و افراط در این موضوع را تمهید کرده است.
اعتماد به نفسی که نیست
از دیگر عوامل مصرف بیش از اندازه لوازم آرایش در کشور ما اعتماد به نفس پایین زنان و دختران جامعه است. آمارها نشان میدهد زنان و دختران کشور فرانسه که بزرگترین قطب تولید لوازم آرایش در جهان است، کمترین مصرف این لوازم را در دنیا دارند. البته ماجرای مصرف کم لوازم آرایش در کشورهای توسعه یافته امری بدیهی است اما دختران و زنان کشور ما از همان سنین نوجوانی صورت خود را نیازمند لوازم آرایش میدانند تا بتوانند چهرهشان را زیباتر کنند و هر چه سنشان بالاتر میرود این احساس نیاز بیشتر شده و بتدریج جای خود را به جراحیهای پلاستیک و تزریق بوتاکس برای جوانسازی پوست میدهد.
به هر رو تا زمانی که الگوی زن برتر در جامعه ما مدلها و خوانندههای اروپایی باشد، وضعیت به همین منوال ادامه پیدا خواهد کرد و در این میان چارهای نیست جز تغییر فرهنگ و نگرش جامعه در خصوص معیارهای زن ایدهآل.
تعداد بازديد : 359